دانشگاه‌های ایران ارائه دهنده آموزش‌های دانشگاهی می‌باشند که منتهی به مدارک کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می‌گردد. مراکز آموزشی فعال در نظام آموزش عالی ایران عبارتند از^[۱]:

دانشگاه‌های دولتی

در حال حاضر علاوه بر دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی وابسته به وزارتخانه‌های علوم تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مراکز دیگری نیز با کسب مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانشجـو می‌پذیرند. از جمله این مراکز، دانشگاه فنی و حرفه‌ای و مراکز تربیت معلم وابسته به وزارت آموزش و پرورش و مؤسسات آموزش عالی وابسته به سایر وزارتخانه‌هااست.

علاوه بر این، دانشگاهی تحت عنوان، دانشگاه جامع علمی کاربردی در سال ۱۳۷۱ به منظور تقویت آموزشهای فنی و حرفه‌ای و تربیت نیروی انسانی ماهر موردنیاز بخشهای صنعت، معادن، کشاورزی و خدمات تأسیس گردیده‌است.

دانشگاه‌های وزارت علوم

فهرست زیر شامل دانشگاه، دانشکده‌ها، موسسات و مراکز آموزش و تربیت دانشجویی می‌گردد که زیرنظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اداره می‌شوند.^[۲][۳]

 

سردر دانشگاه تهران

 

سردر دانشگاه تربیت مدرس

 

سردر دانشگاه علم و صنعت

 

سردر جدید (در حال ساخت) دانشگاه صنعتی امیرکبیر

 

سردر دانشگاه فردوسی مشهد

 

سردر دانشگاه محقق اردبیلی

 

سردر دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین

 

سردر دانشگاه زنجان

 

سردر دانشگاه سمنان

 

سردر دانشگاه لرستان

 

سردر دانشگاه قم

دانشکده‌ها، مراکز و مجتمع‌های آموزش عالی

دانشگاه‌های فنی و حرفه ای

 

سازمان مرکزی دانشگاه فنی و حرفه ای

 

سردر دانشکده فنی شهید شمسی پور

| || [http://www.apn.ac.ir |||| کاردانی تاسیسات الکتریکی،کاردانی تعمیرونگهداری ماشین های الکتریکی|| | ||

فهرست زیر شامل دانشگاه، دانشکده‌ها، موسسات و مراکز آموزش و تربیت دانشجویی می‌گردد که زیرنظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اداره می‌شوند.

||[۱۳۵]||||||||||

دانشکده‌های علوم پزشکی

دانشگاه‌های وزارت آموزش و پرورش

دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلمان و آموزش و بهسازی نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش در ایران است. این دانشگاه در دی ۱۳۹۰، با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با تجمیع کلیه مراکز تربیت معلم سراسر ایران تأسیس شد.^[۴] سازمان مرکزی این دانشگاه، در تهران مستقر بوده و ۳۲ پردیس برادران و ۳۲ پردیس خواهران در استان‌ها (۳۱ استان و یک پردیس برای شهرستان‌های استان تهران) راه‌اندازی شده‌اند. محمود مهرمحمدی سرپرست کنونی این دانشگاه است.^[۴]

دانشگاه‌های دیگر دولتی

دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و آموزشکده‌های فنی وابسته به دیگر وزارتخانه‌ها و یا سازمانهای دولتی که از طریق آزمون سراسری در مقاطع مختلف اقدام به پذیرش دانشجو می‌نمایند و در سیستم آموزشی خود از مصوبات وزارت علوم بهره می‌گیرند.

دانشگاه‌های آزاد اسلامی

دانشگاه آزاد اسلامی مجموعه‌ای از دانشگاه‌های غیر دولتی در ایران (و چند شهر بیرون از ایران) است؛ که کار خود را در سال ۱۳۶۱ خورشیدی با نخستین و بزرگ ترین واحد دانشگاهی خود در میان واحدهای داخلی و خارجی دانشگاه آزاد اسلامی، یعنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی آغاز کرد.

 

سردر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

 

سردر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

 

سردر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون

دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی

منظور از موسسه‌های غیرانتفاعی، مراکزی هستند که از بودجه غیردولتی استفاده نموده و به صورت مستقل زیرنظر هیئت امنای موسسه اداره می‌گردند. در این مراکز، تحصیل غیر رایگان و همراه با اخذ شهریه بوده و دانشجویان از طریق آزمونهای سراسری سازمان سنجش آموزش کشور، پذیرش می‌شوند. سیستم آموزشی این دانشگاه‌ها براساس ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. برخی از این موسسات با کسب استانداردهای لازم به دانشگاه غیرانتفاعی ارتقا یافته اند.

 

سردر دانشگاه غیاث‌الدین جمشید کاشانی

دانشگاه‌های آموزش از راه دور

در حال حاضر در ایران، دانشگاه پیام نور ارائه دهنده این نوع سامانه آموزشی است.

دانشگاه پیام نور

دانشگاه‌های پیام نور نیز از جمله دانشگاه‌های دولتی و زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌باشند ولی سامانه آموزشی آن با سایر دانشگاه‌های دولتی متفاوت است و برمبنای آموزش غیرحضوری استوار است. تحصیل در این دانشگاه‌ها رایگان نمی‌باشد.

دانشگاه‌های جامع علمی کاربردی

دانشگاه جامع علمی کاربردی یکی از دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که با هدف ارتقاء سطح مهارت شاغلین بخشهای مختلف اقتصادی و افزایش مهارت‌های حرفه‌ای فارغ التحصیلان مرکز آموزش که فاقد تجربه اجرایی می‌باشند، نسبت به برگزاری دوره‌های علمی – کاربردی در مقاطع کاردانی و کارشناسی و کارشناسی ارشد اقدام می‌کند.

این دانشگاه مراکزی در سطح کشور دارد که علاوه براینکه مستقیماً در زمینه آموزش علمی و کاربردی فعالیت می‌کنند، بر فعالیت آموزشی مراکز آموزش علمی - کاربردی وابسته به دیگر سازمانهای دولتی و غیردولتی نظارت می‌نمایند.

فهرست زیر شامل دانشگاه‌های جامع علمی کاربردی مراکز استانها است: