برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بی‌منبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد.

قمر در عقرب پدیدهٔ نجومی عبور کره ماه از زمینه صورت فلکی عقرب (کژدم) و یا از امتداد برج فلکی عقرب است که هر ماه قمری یک بار رخ می‌دهد و معمولا دو تا سه روز طول می‌کشد. در ستاره‌بینی از قدیم آمیخته به بعضی باورهای خرافی، پدیدهٔ قمر در عقرب نشان از واقعه‌ای شوم دانسته می‌شده‌است.

توضیح نجومی

در هر ماه قمری، قمر زمین یک دور کامل به دور آن می‌گردد و به همین خاطر، یک بار از برج عقرب گذر می‌کند. با این حال، این زمان همیشه با چشم‌های غیر مسلح قابل رویت نیست. در ماه‌هایی نظیر آبان، آذر و دی، به خاطر این که خورشید در برج عقرب قرار دارد، عبور ماه از آن در روز اتفاق می‌افتد که به علت روشنایی خورشید، تنها ماه دیده خواهد شد. در مقابل، در ماه‌هایی نظیر خرداد و تیر، ماه در شب از صورت فلکی عقرب عبور می‌کند و در چنین شب‌هایی، از زمان غروب آفتاب تا طلوع آفتاب روز بعد می‌توان هم ماه و هم صورت فلکی عقرب را رویت کرد.

در بعضی موارد پدیدهٔ قمر در عقرب با گذر ماه از برابر ستاره قلب‌العقرب همراه است که این اتفاق تقریباً هر سال یک بار رخ می‌دهد و در همهٔ جهان قابل مشاهده‌است اما ناظر در هر نقطه‌ای از زمین با اختلاف درجه و ساعت این واقعه را مشاهده می‌کند.

باورها

صورت فلکی عقرب به دلیل حضور ستارهٔ سرخ قلب‌العقرب در آن، در افکار پیشینیان خوش‌یمن نبوده و پدیدهٔ قمر در عقرب در باور تاریخی واقعه‌ای شوم محسوب می‌شده‌است. به همین خاطر، پیشینیان در زمان عبور ماه از میان این صورت فلکی معمولاً از انجام کارهای مهم و اثرگذار پرهیز می‌کردند. در مقابل، عبور سالانهٔ خورشید از صورت فلکی اسد (که در ماه مرداد رخ می‌دهد) نیک و خوش‌یمن دانسته می‌شد.

پدیدهٔ نجومی قمر در عقرب در سنگ‌نوشته‌ها و حجاری‌های باستانی به نمایش در آمده است. شاعران و دانشمندان ایرانی مانند ابوریحان بیرونی، رازی و به این واقعهٔ نجومی در آثار خود اشاره کرده‌اند.

منازل ماه (خانه‌ها) در برج‌های دوازده‌گانه (حمل، ثور، جوزا - سرطان، اسد، سنبله - میزان، عقرب، قوس - جدی، دلو و حوت) قرار دارند و تقسیم‌بندی مسیر یکدور گردش کره ماه بر دائرةالبروج می‌باشد. ماه در هر ماه قمری دو یا سه روز پشت سر هم در برج عقرب قرار می گیرد.

از نظر نجومی قمر (ماه) اکنون تقریبا در برج حوت یا برج همجوار آن قرار دارد.

عقرب برج هشتم از دايره البروج است كه خورشيد سالی يكبار (آبان ماه) وارد آن می شود. ولی ماه هر 27 روز يكبار از آن می گذرد و به مدت حدود 2 روز در آن قرار دارد. طبق روايات نقل شده، برخی امور از قبيل مسافرت و ازدواج در هنگام قمر در عقرب مكروه مي باشد اما اين مسئله از لحاظ علمی هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. براي محاسبه زمان قمر در عقرب مي توانيد از فرمولی كه در كتاب نجوم مقدماتي آورده شده استفاده كنيد:

فرض كنيد امروز 2 مهر مصادف با 15 شوال است.

1-روزها را يك واحد اضافه كنيد (روز شمسی برابر 3 و روز قمری برابر 16)

2-روز قمری را در عدد 12.2 ضرب كنيد و حاصل را با روز شمسی جمع كنيد.

3-حاصل جمع را بر عدد 30 تقسيم كنيد.

4-حاصل تقسيم را با عدد برج شمسی (مهر=7) جمع كنيد.

5-اگر عدد بدست آمده بيشتر از 12 باشد منهای 12 كنيد.

عددی كه نهايتاً بدست می آيد تعيين كننده موضع ماه در برجهای دوازده گانه است. اگر اين عدد برابر 8 باشد نشان دهنده زمان قمر در عقرب است.